Cuộc chơi trên thị trường chứng khoán ngày càng khó đoán. Trong khi trường phái lướt sóng ngày càng "thấm mệt" thì những nhà đầu tư giá trị đang gặt được thành quả khả quan.
Câu chuyện đầu tư theo trường phái nào cho hợp lý và hiệu quả là vấn đề chưa bao giờ cũ của phần lớn các nhà đầu tư chứng khoán. Nhìn chung, số đông nhà đầu tư cá nhân tham gia thị trường chứng khoán Việt Nam trước nay chủ yếu đầu tư theo kiểu lướt sóng. Họ cố gắng "đánh bại thị trường" bằng việc sử dụng các phân tích kỹ thuật và dùng đòn bẫy Margin để tăng khả năng sinh lời. Phương pháp này có hiệu quả rất tốt đối với một số nhà đầu tư nhạy bén, giúp họ đạt được mức sinh lời rất cao từ số vốn ban đầu. Đó là lý do tại sao nó được nhiều người sử dụng.
Tuy vậy, theo nhận định của của nhiều môi giới chứng khoán, trong thời gian gần đây đã có sự chuyển hướng sang trường phái mua rồi “để đó”, hưởng cổ tức và thưởng cổ phiếu đều đặn. Họ là những nhà đầu tư coi việc đầu tư vào cổ phiếu là thay thế cho việc gởi ngân hàng. Họ cho rằng yếu tốt mấu chốt là chọn ra những cổ phiếu có tỷ lệ cổ tức trên giá cổ phiếu cao hơn lãi suất tiền gởi ngân hàng khoảng chừng 50% là đã thành công.
Anh Minh, một nhà đầu tư kinh nghiệm chia sẽ, từ trước đến nay anh đã từng tham gia đầu tư theo nhiều trường phái, từ việc săn tin, đánh theo các “đội lái” cho đến đầu tư vào những công ty tăng trưởng. Điều anh rút ra được là mình muốn chiến thắng thị trường, nhưng mà cửa thắng của mình quá ít. Do vậy, sau giai đoạn thua lỗ mấy năm liền. Năm 2014 anh đã mạnh dạn cắt lỗ những cổ phiếu bị trượt giá, chuyển từ cổ phiếu đầu cơ qua những công ty có nền tảng và triển vọng tăng trưởng tốt.
Theo anh Minh, nếu như trước đây hàng ngày anh đều phải theo dõi bảng điện, xem cần mua con gì, giá bao nhiêu thì mua, bao nhiêu thì bán, chưa kể đến là phải bám theo thị trường để “bắt sóng”…thì đến bây giờ anh không cần phải theo dõi nhiều, dành thời gian để làm việc khác. Mặc dù suất sinh lời không cao bằng khi bắt được đúng sóng hàng đầu cơ nhưng mà độ an toàn là rất cao.
Anh Minh cũng chia sẽ là từ khi chuyển sang đầu tư giá trị anh bắt đầu thu được thành quả khả quan. Bật mí về những cổ phiếu mình đang nắm, anh Minh chia sẽ: “giờ tôi chỉ ưu tiên nắm khoảng 5-7 cổ phiếu và chỉ mới đổi danh mục 2 lần từ năm 2014 đến nay. Tôi chỉ chọn những cổ phiếu có bề dày như NT2, GIL, TRA, VNM, CTD, FMC, TCM... bởi vì họ đã tạo được uy tín lâu năm nên an toàn cao. Khi nghĩ lại thì mức sinh lời còn cao hơn cả mong đợi, lướt sóng giỏi lắm mới qua được mức này”.
Có cùng quan điểm với anh Minh là chị Vy, một nhà đầu tư đang làm việc tại công ty Cổ Phần Thế Giới Di động (HOSE: MWG). Chị Vy cho biết, với số tiền tiết kiệm 160 triệu đồng, năm 2014 khi doanh nghiệp này lên sàn chị đã mua 2,000 cổ phiếu MWG. Đến nay, số cổ phiếu mà chị đang nắm lên đến trên 4.700 cổ phiếu với tổng giá trị tài khoản của chị đã được 370 triệu đồng nhờ được thưởng cổ phiếu cộng với cổ phần phát hành cho cán bộ công nhân viên theo chế độ của công ty này.
Chị Vy cho biết vẫn chưa có ý định bán mà để dành tiền sẽ mua thêm vào các đợt phát hành cho CBCNV mới xắp tới để tích lũy thêm cổ phiếu này.
Ngoài những công ty đã niêm yết, một số nhà đầu tư vẫn tiếp tục nắm giữ cổ phần của công ty đã rời sàn như trường hợp của Ông Hiển. Người vẫn nắm một số lượng lớn cổ phiếu của công ty Cổ Phần Thế Kỷ 21 đến thời điểm hiện tại. Ông Hiển cho rằng với một công ty có tiềm lực và tài sản tốt như C21 thì ông khỏi phải bỏ tiền vào ngân hàng, cổ tức hàng năm vẫn cao hơn lãi suất ngân hàng.
Anh Nghĩa, một nhà đầu tư chứng khoán kinh nghiệm đánh giá “Cuộc chơi trên thị trường chứng khoán ngày càng khó đoán. Các nhà đầu tư ham lợi nhuận cao dễ mắc phải việc mua cổ phiếu giá cao sau đó thì giá giảm mạnh không kịp thoát ra. Ai mà ra chậm hoặc ra sau có khi trở thành nhà đầu tư dài hạn bất đắc dĩ, đó là chưa kể đến việc dùng margin quá nhiều gây “cháy” tài khoản”
Theo anh Nghĩa, việc mua cổ phiếu sau khi có thông tin cổ tức cao sẽ không còn hấp dẫn nhiều vì thực tế giá đã tăng mạnh trước đó. Do đó, anh thường nhìn vào dòng tiền của doanh nghiệp và lợi nhuận tạo ra hàng năm, cùng với lịch sử chia trả cổ tức để dự báo doanh nghiệp nào sẽ có cổ tức cao, tư đó mua gom cổ phiếu.
Một nhà môi giới chứng khoán lâu năm nhận định xu hướng nhà đầu tư mua cổ phiếu của những công ty làm ăn phát đạt rồi giữ luôn để hưởng cổ tức tiền mặt và cổ phiếu đang ngày càng tăng. Khách hàng ngày càng có xu hướng quan tâm hơn đến những cổ phiếu tiềm năng tăng trưởng cao. Điều này có phần xuất phát từ xu hướng sụt giảm mạnh giá của các cổ phiếu đầu cơ trên thị trường khiến nhà đầu tư ngày càng cẩn trọng hơn, chú trọng đến sự an toàn nhiều hơn.
Các nhà đầu tư cần phải tránh được những cạm bẫy do những khoản lợi tức cao đột biến và không có tính chu kỳ gây ra bởi vì nó không phản ánh được kết quả từ hoạt động kinh doanh thường xuyên của doanh nghiệp. Những khoản lợi tức như vậy chỉ đại diện cho những sự kiện chỉ xảy ra một lần và không phải là lợi nhuận thật sự từ kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Để thị giá của công ty có thể trụ được lâu, tăng trưởng lợi tức nhất thiết phải được hỗ trợ bởi tăng trưởng doanh thu.
Một chuyên gia đánh giá, cổ tức hấp dẫn là một trong những thông tin tich cực có thể hỗ trợ cổ phiếu tăng giá tốt, tuy nhiên đây chỉ là tác động ngắn hạn. Nhà đầu tư nên thận trọng khi tham gia những đợt sóng này vì không phải tất cả các doanh nghiệp niêm yết đều có kết quả kinh doanh tốt để chia cổ tức cao. Đôi khi thông tin chia cổ tức bị nhiễu, nhà đầu tư cũng bị thiệt hại không nhỏ.
Bên cạnh đó, chuyên gia này cũng cho rằng chưa chắc cổ phiếu có cổ tức cao lại có mức sinh lời và tăng trưởng bền vững hơn cổ phiếu có mức cổ tức thấp. Chẳng hạn như việc có một số công ty không biết cách đầu tư nguồn tiền mặt đem lại lợi ích cho cổ đông nên chia cổ tức là điều không hiếm xãy ra. Đó là dấu hiệu cho thấy doanh nghiệp đã qua thời kỳ tăng trưởng và dễ xuống dốc, dẫn đến giá cổ phiếu sẽ giảm trong tương lại. Như vậy, cổ tức thu về được không bù đắp được khoản sụt giảm giá trị chứng khoán. Cũng có trường hợp những đơn vị kết quả kinh doanh kém nhưng lại xuất hiện thông tin dự kiến trả cổ tức bằng tiền mặt với tỷ lệ cao, cần phải thận trọng.